Son araştırmaların, kırmızı pancarın sportif performansı artırdığı, tansiyonu düşürdüğü ve kan akışını artırdığını göstermesi ününü artırmıştır. Kırmızı pancar ile ilgili yeni ürünler, özellikle kırmızı pancar suyu ve salatası, her yerde ortaya çıkmıştır. Kırmızı pancar şeker pancarı ile aynı familyadan gelmesine rağmen genetik olarak ve besin yönünden farklıdır.
Kırmızı Pancarın Faydaları
- Tansiyonu Düşürür: Kırmızı pancar, tüketildiğinde nitrit ve nitrit asit olarak adlandırılan bir gaza dönüşen muhteşem bir nitrat kaynağıdır. Bu iki bileşen kan atardamarın genişlemesine ve tansiyonun düşmesine yardımcı olur. Ayrıca araştırmacılar her gün yaklaşık 500 gram kırmızı pancar tüketilmesinin 6 saat içinde tansiyonu düşürdüğünü bulmuşlardır.
- Koelsterolü Düşürür ve Plak oluşumunu Önler:Kırmızı pancar büyük miktarda çözülebilir lif, flavanoid ve betacyanin içermektedir. Betacyanin bileşeni kırmızı pancara kırmızı rengi verir ve ayrıca güçlü bir antioksidandır. LDL kolesterolün (düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterolü/kötü kolesterol) oksitlenmesini azaltmaya yardımcı olur ve atardamar zarlarında tortu oluşturmasını engeller. Bu da kalbi potansiyel kalp krizinden korur.
- Hamile Kadın ve Doğmamış Bebeklere Faydası:Kırmızı pancarın diğer önemli bir özelliği de bol miktarda folik asit sağlamasıdır. Folik asit, doğmamış bebeklerin omuriliğinin düzgün oluşumu ve bebeği ayrık omurga (bebeklerin omuriliğinin tam olarak oluşmadığı ve çoğunlukla ikiye bölünmüş gibi göründüğü doğuştan gelen sakatlıktır) gibi durumlardan koruduğu için önemli bir bileşen olmasından dolayı hamile kadınlar ve doğmamış bebekler için önemlidir. Ayrıca hamile kadınlara hamilelik sürecinde gerekli enerjiyi sağlar.
- Kemik Erimesini Önler: Kırmızı pancar, vücudun kalsiyumu etkili olarak kullanabilmesi için önemli bir bileşen olan silis ile doludur. Kalsiyum kemik ve dişleri beslediği için günde bir bardak kırmızı pancar suyu içmek kemik erimesi ve cam kemik hastalığı gibi durumlardan korur.
- Şeker Hastalığını Kontrol Altında Tutar: Şeker hastalığı olanlar beslenme düzenlerine bir parça kırmızı pancar ekleyerek tatlı krizlerini karşılayabilirler. Glisemik endeks sebzesi (şekeri kana çok yavaş salgılaması anlamına gelir) olmasından dolayı tatlı krizini karşılarken kan şekeri seviyesini düşük tutar. Ayrıca kalori bakımından düşük olması ve yağ içermemesi onu şeker hastaları için ideal kılmaktadır.
- Kansızlığa İyi Gelir: Kırmızı pancar fazla miktarda demir içermektedir. Demir vücudun değişik kısımlarına oksijen ve besin iletilmesine yardım eden kanın bir parçası olan hemaglutinin (kan kümeleştirici) oluşumuna yardımcı olur.
- Yorgunluğu Azaltır: Amerikan Şeker Hastaları Derneği tarafından yapılan bir araştırma kırmızı pancarın insan enerjisini artırdığını ortaya koymuştur. İçerisindeki nitrat sayesinde atardamarları genişlettiği ve böylece oksijenin vücudun diğer parçalarına düzenli bir şekilde iletilmesine yardımcı olduğu ve insanın enerjisini artırdığı belirtilmiştir. Diğer bir araştırmada da demir bakımından zengin olması dolayısıyla insana kuvvet verdiği ortaya çıkmıştır.
- Cinsel Sağlığı ve Kuvveti Artırır: Doğal viagra olarak bilinen kırmızı pancar yaygın olarak eski kültürlerde cinsel sağlığı artırmak için kullanılmıştır. Nitrat bakımından zengin bir kaynak olmasından dolayı kan damarlarını genişleterek ve genital bölgeye kan akışını artırarak vücuda nitrik oksit salgılanmasına yardımcı olur. Diğer bir faktör de cinsel ilişki hormonu üretimi açısından önemli bir kimyasal bileşen olan bor içermesidir.
- Kanserden Korur: Kırmızı pancardaki betacyanin içeriği diğer bir önemli işleve sahiptir. Howard Üniversitesinde yapılan bir araştırmada kırmızı pancarın, betacyaninin göğüs ve prostat kanseri olan hastalarda tümör büyümesini %12,5 oranında yavaşlattığı bulunmuştur. Bu etki sadece kanserin teşhisi ve tedavisinde yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda kanserden kurtulanların daha uzun yaşamasını sağlar.
- Kabızlığa İyi Gelir: Yüksek miktarda çözülebilir lif içermesinden dolayı iyi bir kabızlık giderici görevi görür. Bu da dışkıyı yumuşatarak bağırsak hareketinin düzenlenmesine yardımcı olur. Ayrıca kalın bağırsağı temizler ve zararlı toksinleri mideden atar.
- Beyin Gücünü Artırır:Exeter Üniversitesindeki bir araştırma göstermiştir ki, kırmızı pancar suyu nitrat içeriği sayesinde insan enerjisini %16 oranında artırmaktadır. Araştırma ayrıca, beyin fonksiyonlarının düzenli bir şekilde yerine getirilmesine ve bunama başlangıcını ortadan kaldırmaya yardımcı olduğunu bulmuştur. Bunun yanında nitrat nitrite dönüştüğünde sinirsel itkilerin daha iyi aktarıldığı ve beynin daha iyi çalıştığı görülmüştür.
Kırmızı Pancarın Yan Etkileri
- Hemokromatoz (vücudun fazla miktarda demir emmesi sonucu oluşan bir rahatsızlık) ve Wilson hastalığı çekenler, vücuda bakır ve demir depolamasından dolayı kırmızı pancar tüketmekten kaçınmalıdır. Wilson hastalığı vücudun fazla bakırı yakmasına izin vermezken hemokromatoz vücutta aşırı demir birikimidir.
- Kırmız pancar ayrıca mide bulantısı ve ishale neden olabilir.
- Böbrek rahatsızlığı olan kişiler, vücuttaki kolesterol seviyesini artıran betain içeriğinden dolayı kırmızı pancar tüketiminden uzak durmalıdır.
- Hamile kadınlar anne ve çocuğu olumsuz etkilemesinden dolayı betain tüketiminden kaçınmalıdır. Kırmızı pancarda bulunan betain ceninin büyümesinde olumsuz etkilere neden olmaktadır.
- Kırmızı pancar yüksek miktarda oksalat içermektedir ve bu da böbrek taşı oluşma ihtimalini artırmaktadır. Böbrek taşı geçmişi olanların aşırı miktarda kırmızı pancar tüketmesi sakıncalıdır.
- Kırmızı pancar vücuttaki kalsiyum seviyesini düşürmekte ve böylece birçok hastalığa neden olmaktadır.
- Kırmızı pancar suyu tüketimi boğazda daralmaya neden olmakta ve konuşma zorluğuna yol açmaktadır.